Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, CNN Türk’te Ahmet Hakan’ın sosyal konut projesiyle ilgili sorularını cevapladı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesi hakkında detayları duyurmasının ardından TOKİ Sosyal Konut Projesi’nde başvurular kademeli olarak başladı. katıldığı canlı yayında konuyla ilgili değerlendirmelerde bulundu.

İlk gün 705 bin başvuru
Son durum programa çıkmadan önce 705 bin rakamına ulaştık. Sürekli artıyor. Yine burada TC No’ları sonu 0 ile olanlar başvuruyor şu an. Büyük bir ilgi var. Dün Cumhurbaşkanımız yüz yılın konut kampanyasını tüm Türkiye ile paylaştı. 609 ilçede 81 ilde… Tüm Türkiye’den bize teşekkür yağdı.

2023-2028 yıllarını içeren hem sosyal devletin vatandaşa yapacakları, hem istihdam adına 5 yıllık süreçte ortaya konmuş hedef. İlk etabı dün lansmanını gerçekleştirdiğimiz süreçte 250 bin sosyal konut yapacağız. 100 bin arsayı vatandaşlarımıza sunuyoruz, yine bu kapsamda 10 bin adet iş yerini sunmuş oluyoruz.

Konut arsası ile iş yeri başvurusu henüz başlamadı. 10 Ekim ile 7 Kasım arasında başlayacak. 705 bin rakamı 250 bin sosyal konuta yapılan başvuru. 31 Ekim’de sosyal konutla ilgili başvurular sona erecek.

Teslim tarihi ne zaman?
Başvuruların akabinde kura süreci başlayacak. 10 Ekim’de ihalelerimizi yapmaya başlayacağız. 2 yıl içerisinde de vatandaşlarımıza teslim etmeyi planlıyoruz. Bu projenin ilk etabının maliyeti 422 milyar lira. Maliyetten yüzde 40 indirim yapıyoruz.

Ödemelerde artış olacak mı?
Yaptığımız yapacaklarımızın teminatı. 1 milyon 170 bin konut üretmiş bir TOKİ’miz var. Bu rakamlar bunu gösteriyor. Mazlum coğrafyada bile kardeşlerimizin yardımına koştuk. İlk etabın maliyeti 422 milyar lira. Buradaki maliyetten yüzde 40 indirim yapıyoruz. Yüzde 10 peşinat verilecek. Artış memur maaş katsayısına göre yapılıyor. Geçen sene toplam yüzde 80 artış geldi. Daha önce konut almış vatandaşlarımıza yüzde 25 artış yaptık. Vatandaşımızın üstesinden gelemeyeceği durumda aşağıya çekmeye talimatımız var. Bugün bir ihale yaptık. Konutun maliyeti 1 milyon lira üzerinde. Arsa bedeli eklendiğinde değişiyor. Yüzde 40 indirimle vatandaşımıza 608 bin liradan başlayan fiyatlarla veriyoruz.

Ailesiyle yaşayan gençler başvurabilir mi?
İlk defa bu projede gençlere kontenjan ayırdık. 18 yaşını doldurmuş ve 30 yaş arası başvurabiliyor. Aile gelirine bakmıyoruz. Kendi geliri 16 bin-18 binin altındaysa gençlerimiz başvurabilir. Güzel bir fırsat. Geleceğe umutla baksınlar istiyoruz. Geleceğimizin teminatı onlar. İlk önce kontenjanlarımızın kuraları çekilecek, akabinde diğerlerinin kuraları çekilecek. Gençlerde hiçbir şartımız yok. Tek şartımız 18 bin TL İstanbul’da, diğer illerde 16 bin TL’yi geçmeyecek. Hane halkında anne-babanın geliri 18 bin TL’yi geçmeyecek. Gençler için de geçerli. Ayrı başvuruyorlarsa gençlerin gelirlerine bakmıyoruz. Gelirleri 18 bin TL’nin altında olması yeterli.

Büyükşehirlerde ev fiyatları ne kadar olacak?
İstanbul, Bursa, Antalya ve İzmir’de 3+1’ler en düşük 950 bin lira olacak aylık taksiti 3 bin 562 lira olacak. İstanbul, Bursa, İzmir ve Antalya’da 2+1’ler en düşük 679 bin lira olacak. Bu iller dışında diğer yerlerde fiyatlar açıklandığı gibi olacak. Bu fiyatlara vatandaşımız konut alabiliyor. Özel sektör tabi ki bu fiyata veremez. Biz bu projeyi sunarak hem ekonomiye destek olacağız, hem de konutlardaki fiyatları aşağı çekeceğiz. Biz TOKİ ile %8 ila %10 yapardık. 2009’da bunu artırdık, fiyatlarda hareketlenme gördüğümüz için. Yılda sosyal konut bazında 125 bin konut yapıyorsunuz. Ve bu oranı %20’ye çıkartıyoruz.

Konut ve kira fiyatları aşağı gelecek. Tabii ki inşaat malzemelerindeki artış ve pandemiden dolayı tedarik söz konusu. Biz sabit tutsak bile bu vatandaşımız için önemli bir kazanımdır. %20 arzı sunarak vatandaşlarımızın alma şansını biraz da artıracağız.

Borç bitmeden satma ya da kiralama olacak mı?
Yapılan tüm evler, tüm şehirlerde aynı olacak. Bölgesel değişiklikler bölgenin ihtiyaçlarına göre belirlenecek ama malzeme, kalite, taşı tüm illerimizde aynı olacak. Gelir kapısı olarak burayı kimseye sunamayız. Hiçbir şekilde satamazlar, devredemezler. Kirada bir sorun yok ama satamazlar. Sözleşmemiz memur maaşına zam endeksli. Biz burada insiyatif kullanıyoruz. Vatandaşımızın ödemeyecek durumdaysa Cumhurbaşkanımızdan izin alarak indirim yapabiliyoruz. Sonuçta geliri %100 arttı, biz bu fiyatları %100 artıracağız diye bir şey yok.

Engelli oranı
%40 ve üzerindeki engelli kardeşlerimiz ve aileleri başvurabiliyorlar. 2 bin 280 lira taksit ödeyecek vatandaşımız. 1 yıllık süreçte ikisini beraber ödemek zorunda kalacaklar ama neticede hayal ettikleri eve sahip olacaklar. Bunların hepsi kat mülkiyeti kurulacak. Vatandaşlarımız borcunu ödediği zaman kat mülkiyetli tapularını alabilecekler.

Binalarımız sıfır atık uyumlu
Toplamda 200 bin ilave istihdam sunacağız. Piyasada toplamda 2 trilyon liralık hareket olacak. Şehirlerimize örnek yerleşim modelleri kuracağız. Bazı ilçelerimizde bu projeleri örnek alıyorlar, çoğalarak büyüyorlar. Binalarımız sıfır atık uyumlu. Yenilenebilir enerji kaynaklarından enerji üretecek. İklim değişikliğine, çevreye uyarlı evler olacak.

100 bin altyapılı konut amaçlı arsa
İlk defa vatandaşımıza, altyapıları ve imar planı tamamlanmış, ev yapmaya hazır arsalar sunuyoruz. Şu an belirlediğimiz şehirlerde yapacağız. Yaklaşık 30 şehirde olacak. Onların da başvuruları ekimde başlayıp kasımda bitecek. İmar planı aslında o şekli üst ölçekte belirlemiş olacak.

Baktığınızda düzgün bir mahalle ortaya çıkacak. Burada ev yapmak zorundasınız. Bu arsaları dar gelirli vatandaşlarımız ev sahibi olsun diye yapıyoruz. İstanbul’da altyapılı arsa sunmayı düşünmüyoruz. Orada sosyal konutla ilgili 50 bin koyduk. İstanbul’da altyapılı arsa projesi yok. Aynı şekilde sanayi projesini de koymadık. Bu da 250 bin konutluk olacak. İlk etapta 100 Bin konutluk olacak. 250 Bin sosyal konut, 100 bin de arsa. Bunlar da öyle şehre uzak, ulaşılamayacak alanlarda değil.

28 ilde sanayi sitesi
İlk defa yaptığımız bir uygulama olacak. Bu çerçevede Türkiye’ye eşit dağıtılarak illerimizi belirledik. 50 m2 ile 200 m2 arasında değişiyor. Burada üretim, istihdam olacak. Bu manada da şehirlerin kalkınması adına bu projeyi Türkiye genelinde yaygınlaştırmış olacağız ve ilk etapta 10 bin tane iş yeri yapılacak. Burada da maliyet üzerinden %40 indirim yapıyoruz.

81 ilimizde ayrı ayrı kuralarımızı noter huzurunda çekeceğiz. Dijital ortamda bu kuralar yayınlanacak. Vatandaşlarımızın gözleri önünde kuralar çekilecek ve hak sahipleri belirlenecek.

TOKİ mimarisi
En iyi arkadaşlarla çalışıyoruz. İmalat kalitesini yakınen takip ediyoruz. Burada çıktığınızda önündeki yeşillik alanında, konutlarda oturan bir araya gelsinler, otursunlar ve komşuluk ilişkilerini kaybetmesinler istiyoruz. Medeniyetimizin bize tarif ettiği şehircilik modeliyle yapmaya gayret gösteriyoruz.